Skąd się wzięły jamniki? Jakie cechy posiada ta rasa? Czy warto mieć jamnika? Jeśli jesteś opiekunem tego małego rozrabiaki, na pewno znasz jedyną słuszną odpowiedź na ostatnie pytanie. A co z pozostałymi? Czytaj dalej!
Skąd się wzięły jamniki?
Pierwsze malowidła przedstawiające długiego, niskiego psa pochodzą z terenów starożytnego Egiptu. Czy zatem możliwe, żeby jamnik był najstarszą rasą świata? Badacze nie uznają tego za wystarczający dowód i traktują bardziej jako realizację artystycznej, być może abstrakcyjnej wizji twórcy. Cóż, pozostaje nam liczyć na archeologów i ich nowe odkrycia, ale póki co, znamy parę innych faktów, również z zamierzchłych czasów.
Przodkami jamników są psy myśliwskie z rodu Canis Fimilaris Intermedius Woldrich. Tak przynajmniej stwierdzili badacze zajmujący się podobieństwem szkieletów naszych dzisiejszych pupili do tych, których szczątki znaleziono na terenie tysiącletnich wykopalisk. Grupa ta pochodzi z epoki brązu, a znaleziona została na terenach południowej Austrii. Należą do niej między innymi gończaki i ogary, posokowce, wyżły kontynentalne i angielskie, spaniele, retrievery, bassety i oczywiście nasze ukochane jamniki.
Dachshund, czyli borsuczy pies
Jamnika kojarzymy dziś głównie z Niemcami. „Borsuczy pies”, bo tak dosłownie mówią na jamniki nasi zachodni sąsiedzi, to efekt pewnej… segregacji. Jak czytamy w „Jamnikarium” Agaty Tuszyńskiej:
„Najbardziej utrwaliła się teza, że jamnik pochodzi od jednej, może dwóch ras niemieckich psów gończych. Krótkonożną rasę otrzymano poprzez dobieranie osobników obciążonych dziedziczną wadą rozwojową chrząstek, zwaną achondroplazją, powodującą karłowatość kończyn przy prawidłowym rozwoju tułowia.”
Można zaryzykować stwierdzenie, że rasa ta znana jest od XIV wieku, kiedy to w średniowiecznych niemczech powstawały pierwsze dokumenty o treści: „Psy o krótkich nogach wchodzą o wiele łatwiej pod ziemię niż inne i są bardziej przydatne do polowań na borsuki”. To właśnie celowi, w jakim były hodowane i zbliżonej do borsuka budowie ciała, jamniki zawdzięczają swoją niemieckojęzyczną nomenklaturę.
Po raz pierwszy jamnika fachowo opisano w – niemieckim właśnie – przekładzie La Venerie, Jacquesa du Fouilloux, w 1582 roku. W księdze dedykowanej królowi Francji Karolowi IX Walezjuszowi, wyróżniono dwa rodzaje jamników: jedną o łapach krzywych i krótkiej sierści, a drugą o nogach prostych i sierści długiej. Jednak prawdziwy rozkwit popularności długie psy notują w XIX wieku – w 1860 roku powstaje pierwsza oficjalna hodowla jamników, a dwadzieścia lat później założono pierwszą księgę rodowodową, w której zapisano 334 psy z 54 hodowli. Na początku XX wieku jamniki były już pełnoprawną, ustabilizowaną rasą, z jasno ustalonymi kryteriami, którymi należy kierować się przy ich ocenie. Wyróżnione zostały jamniki krótkowłose, długowłose i szorstkowłose.
Jamnik - pies z charakterem
Jako psy myśliwskie i gończe, jamniki mają jedyny w swoim rodzaju, nieustępliwy i zadziorny charakter. Lubią biegać za ptakami i mniejszą zwierzyną, a ze względu na wysokie mniemanie o sobie potrafią być nieustępliwe i stawiać na swoim. Dlatego właśnie wychowanie jamnika to wyzwanie dla opiekunów stanowczych, pewnych siebie i cierpliwych. Systematyczność i zaangażowanie w trening popłaca jednak przyjaźnią z psem niezwykle oddanym, kochającym, żywym, radosnym i skłonnym do zabawy. Jamniki różnią się nieco charakterem w zależności od typu – szorstkowłose mają odwagę rerierów, a długowłose odziedziczyły spokojniejszy charakter i inteligencję od spanielów. To jednak temat na osobny artykuł, który już wkrótce!